{
    "title": "Koşma Çeşitleri",
    "image": "https://www.cesitleri.gen.tr/images/Kosma-Cesitleri-81326.jpg",
    "date": "21.01.2024 14:29:56",
    "author": "Arzu Doğan",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Koşma çeşitleri,</b> halk edebiyatındaki bir nazım türüdür. 11 li hece ölçüsü kullanılarak yazılan koşmaların konuları genellikle aşk, kahramanlık, toplumsal olaylar, ayrılık acısı olmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Koşmanın özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>Halk edebiyatının en sevilen ve en fazla kullanılan nazım türüdür.</li><li>Dörtlükler şeklindedir.</li><li>3 ya da 5 adet dörtlükten meydana gelir.</li><li>Hece ölçüsü olarak 11 li hece ölçüsü kullanılır.</li><li>Şair son kıta da adı ya da mahyasını kullanır.</li><li>Bu şiirler genellikle kahramanlık, ayrılık acısı, doğa sevgisi gibi konularda yazılır.</li></ul></div><div><b>Konularına göre koşma çeşitleri</b></div><div><br></div><div><b>Güzelleme;</b> koşma çeşitleri arasında en fazla tercih edilen lirik şiirlerdir. Güzellemede sevilen şey bu bir nesne, doğa sevgisi, sevgili olabilir övülerek anlatılır.</div><div><br></div><div><b>Güzellemenin özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>Eğer sevgiliye yazılan bir şiir ise ona karşı olan duygular aşırı abartılarak anlatılır. Sevgili övülerek konu edilir.</li><li>Konu edilen şeyin güzel tarafları ele alınarak abartılı bir şekilde anlatılır. Bu sevgili ise saçları, gözleri, dudakları olabilirken doğa ise doğal güzellikler ön plana çıkarılır.</li><li>Güzellemeler divan edebiyatında gazellere benzerler. Her ikisinde de beğenilen nesnelerin ya da kişilerin iyi yönleri övülerek anlatılır.</li><li>Güzelleme denince akla gelen ilk isimler Karacaoğlan ve Rusatidir.</li><li>Cemal Süreyya da sevgilisine yazdığı şiirine güzelleme diyerek bu konuda eserler vermiştir.</li><li>Halk tarafından en fazla bilinen ve kullanılan koşmaların içindeki güzelleme çok da sevilir.</li></ul></div><div><b>Koçaklama;</b> konuları kahramanlık olan şiirlerdir.</div><div><br></div><div><b>Koçaklama özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>11'lik hece ölçü kullanılarak dörtlükler halinde yazılır.</li><li>Koçaklama da konular coşkulu, heyecanlı bir şekilde söylenir.</li><li>Koçaklama da en güzel örnekler Köroğlu ve Dadaloğlu tarafından verilmiştir.</li><li>En meşhur koçaklama şairi Köroğludur.</li></ul></div><div><b>Taşlama;</b> toplumun yerinde gitmeyen, aksayan, hatalı görülen yanlarını alay ederek dile getirmeye taşlama denir. <b>Koşma çeşitleri</b> içinde olan taşlama anlam olarak eleştirme demektir.</div><div><br></div><div><b>Taşlamanın özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>Taşlamanın konusu bir insan olabileceği gibi örf, adet, beğenilmeyen uygulamalarda olabilir.</li><li>Taşlamada eleştirme gülerek yapılır. Gülme bir uyarı demektir.</li><li>Eleştirilerin dozu hafif olabileceği gibi çok ağır da olabilir.</li><li>Taşlamada amaç görülen aksaklıkları düzeltmektir.</li></ul></div><div><b>Yergi;</b> bir olayın eksik beğenilmeyen taraflarını eleştirmek amaçlı yapılan yazılara denir.</div><div><br></div><div><b>Yerginin özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>Yergi bu çeşitte konu daha çok kişilerdir</li><li>Taşlamadan daha sert bir söylev olduğu gibi küfür bile edilebilir.</li><li>Eleştirilerde kindar bir tutum vardır.</li></ul></div><div><b>Ağıt;</b> ölen kişilerin ardından veya deprem, sel, yangın gibi afetlerin arkasından içinde bulunulan üzüntülü durumu anlatmak için söylenen söylevlerdir. Söyleyen kişiye de ağıtçı denir.</div><div><br></div><div><b>Ağıt özellikleri nelerdir?</b></div><div><ul><li>Halk edebiyatında çok fazla kullanılan bir türdür.</li><li>Ağıt Türklerde ağıt geleneği çok eskilere dayanır.</li><li>Deprem, salgın hastalık, sel gibi felaketler sonucu kaybedilen sevgilinin ardından veya çok sevilip kaybedilen bir eşyanın hayvanın ardından söylenir.</li><li>Ağıtları genellikle kadınlar söyler ve çoğunun anonim olduğu bilinmektedir.</li><li>Ağıtlar türkülerle yakın ilişki içerisindedir.</li><li>Yaşanılan kederi, acıyı, üzüntüyü en iyi anlatan söylevlerdir.</li></ul></div><div>Kurtuluş savaşı sonrası kaybedilen canlar için çok sayıda ağıtlar yakılmıştır.</div>"
        }
    ]
}