{ "title": "Tesbih Çeşitleri", "image": "https://www.cesitleri.gen.tr/images/Tesbih-Cesitleri-25361.jpg", "date": "23.01.2024 04:04:19", "author": "Gül KASAR", "article": [ { "article": "Tesbih Çeşitleri; Zikir, kulların Allahu Teâlâ'yı anması, birlemesi ve saygı ile övgüde bulunmasıdır. Kulların Allahu Teâlâ'yı anması ve zikretmesi, Allahu Teâlâ'nın kulları üzerinde olan bir hakkıdır. Muhakkak ki Allahu Teâlâ tüm kâinatı yoktan var eden, yarattığı canlıları yaşatan ve yöneten olmanın yanı sıra terbiye edici rablık ve ibadete layık ilahlık sıfatlarının sahibidir. Kullar Allahu Teâlâ'yı rab ve ilah kabul etmek ve O'na ibadet etmekle mükelleftir ve Allahu Teâlâ'yı anmak ve zikretmek de ibadettir. Allahu Teâlâ kullarına Kur'an'ı Kerim'de tesbih etmeleri ve Yüce Zatını her daim anıp zikretmeleri hususunda uyarmakta, emir buyurmaktadır. Yapılan tesbihatların içeriği ehemmiyetleri ise hadis-i şeriflerde detaylı olarak açıklanmaktadır.

Tesbih Çeşitleri
Tekbir - Allahu Ekber

Tekbir kelimesi k-b-r kökünden türemiştir ve Allahu Ekber yani \"Allah en büyüktür\" diyerek Allahu Teâlâ'yı azamet ile anmak demektir. Allahu Ekber -Allah en büyüktür- diyerek Allahu Teâlâ'yı anan ve zikreden kişi Allahu Teâlâ'ya eş ve çocuk isnat etmekten, benzeri ve ortakları olduğunu söylemekten, acizlikten, kulun vasfı olan eksik ve noksan tüm sıfatlardan tenzih etmiş, birlemiş olur.

Tekbir emri ile Allahu Teâlâ'ya tazim kalp, söz ve amel ile yapılır.

Kalp ile tazim; Allahu Teâlâ'nın varlığına, birliğine, adil olduğuna şek ve şüphe duymadan inanmak, tasdik etmek ve Allahu Teâlâ'yı hakkı ile birlemektir.

Sözle tazim; Allahu Teâlâ'ya ait olan sıfatlarını ve güzel isimlerini ikrar etmektir, dille tasdik etmek, zikretmektir.

Amel ile tazim; Kişinin farz olan namaz, oruç, hac ve zekât gibi Salih amellerle, Allahu Teâlâ'ya ibadet etmektir.

Tehlil - La ilahe illallah

Tehlil kelimesi h-l-l kökünden türemiş, la ilahe illallah - Allah'tan başka ilah yoktur- demektir. La ilahe illallah kelime-i tevhiddir ve İslam'ın ilk şartıdır. Kişi dil ile la ilahe illallah deyip, kalbi ile tasdikleyen kimse sahih bir şekilde iman etmiş demektir.

Tesbih - Suphanallah

Tesbih kelimesi s-b-h- kökünden türemiş, Suphanallah - Allahu Teâlâ'yı tüm noksanlıklardan, eksik sıfatlardan tenzih ederim- demektir.

Allahu Teâlâ'yı tesbih üç bölümde incelenebilir;

Meleklerin tesbihi; Melekler Allahu Teâlâ tarafından yaratılmış olan nurani ve latif varlıklardır ve sürekli olarak Allahu Teâlâ'nın emir ve buyruklarını yerine getirirler.

İnsanların tesbihi; Allahu Teâlâ ehli imana ayet-i kerimeler de Allahu Teâlâ'yı tesbih edin diye emir buyurmuşlardır. Bu emri yerine getiren kullar Allahu Teâlâ'ya ibadet etmekte ve tesbih etmektedirler.

Diğer varlıkların tesbihi; Cansız sayılan taş, toprak vb. Gibi varlıkların Allahu Teâlâ'yı daim tesbih ettikleri ayet-i kerimelede bildirilmektedir.

Tahmid - Elhamdülillah

Tahmid kelimesi h-m-d- kökünden türemiştir ve Elhamdülillah - hamd Allahu Teâlâ'ya mahsustur- manasına gelmektedir. Hamd ve şükür kelimeleri mana itibarı ile birbirine yakın kelimelerdir. Hamd övmek anlamına gelmektedir ve her nimetin Allahu Teâlâ'dan geldiğini itiraf ederek, verilen nimetlere şükretmek ve ibadet etmektir. Hamd sadece Allahu Teâlâ'ya özgüdür.

Tesbih çeşitlerinden olan tekbir, tehlil, tesbih ve tahmid zikirleri Kur'an'ı Kerim'de geçmektedir. Lakin bu tesbihlerin, zikirlerin nerede ne zaman yapılacağı Sünneti seniyye'de bildirilmekte ve detaylı olarak açıklanmaktadır.
" } ] }