Doku Çeşitleri
Doku Çeşitleri, özel görevleri olan hücre topluluklarına doku adı verilir. Bir doku aynı görevlere sahip olan özel hücrelerin ve hücreler arasında bulunan maddelerin bir araya gelmesinden oluşmaktadır. Bebeğin anne karnında embriyo halinde iken başlayan doku süreci zigotun bölünüp çoğalması ile ektoderm, endoderm ve mezoderm tabakalarından oluşur.
Bu 3 tabaka yaşam sürecinde farklı görevleri olacak olan doku çeşitleri ve dokuların esasını oluşturur.
Doku çeşitleri nelerdir?
Anne karnındaki embriyo epitel doku, destek ve kas dokusu ve sinir dokusundan gelişir. Embriyo sürecinde bu 3 tabakanın gelişmesi ve dokuların oluşma sürecine histogenesis adı verilmektedir.
Histogenesis sürecinde oluşan doku çeşitleri- Epitel doku, vücut derisinin tüm dış yüzeyini, kaplayan epitel doku, boşluklarda bulunan ç yüzeyleri öreterek salgı bezlerini oluşmasını sağlar. Deri dokusunun görevleri, vücudu bir örtü vazifesi ile örtmek ve korumak, salgılama işlevi ile ter salgısını sağlamak, emme işlevi ile soğuk ve sıcak gibi faktörleri ekarte etmek ve duyu işlevi ile de hissetmeyi sağlamaktır. Doku çeşitleri arasında bulunan epitel doku, kendi içerisinde 2 ana kısımda incelenir. Damarsız bir doku olan örtü epiteli difüzyon yolu ile beslenme sağlar. Hücre şekillerine göre ve sayılarına göre sınıflandırılırlar. Epitel doku çeşitleri içerisinde olan salgı epiteli ise salgı bezlerinden oluşum gösterir.
Salgı bir vücut boşluğu ya da vücut üzerinde bulunan herhangi bir yüzeye boşaltılır ise dış salgıyı, kan aracılığı ile organizma içerisinde başka yerlere yönlendiriliyor ise iç salgıyı oluşturur. İç salgı bezleri ise hormonları oluşturur. Hormonlar iç salgı sistemi ile doku çeşitleri arasındaki iletişimi sağlamakla görevlidir.
- Destek doku, vücudun organlarının birbirine bağlama görevine sahip olan destek doku, vücut parçalarını birleştiriken aynı zamanda da organları korumakla görevlidir. Destek doku çeşitleri bağ, kan, kemik, kıkırdak ve yağ dokudan oluşum gösterir. Vücutta gelişen doku hasarları destek doku tarafından onarılır. Epitel dokunun hemen altında yer alan destek doku bağ doku liflerinden oluşmaktadır. Bağ dokunun ana hücreleri ise fibroplastlardır. Sayıları çok fazla olan fibriller hücreler arası madde sentezleme görevini yerine getiren hücrelerden oluşum gösterir. Ara madde sentezlemeyenlere de fibrosit adı verilir. Destek dokuda bulunan makroflajlar organizmanın savunmasını yapar ve yabancı maddeleri fagositoz ile yok ederler. Destek dokulardan plazmasitler antikor yapmakla görevlidir. Mastositler inflamasyon ve anaflaksi durumlarında tetik hücre görevini yerine getirirler. Histamin, seratonin ve heparin sentezleme işi destek doku çeşitleri görevlerindendir. Destek doku çeşitleri retikulum hücreleri ise vücut savunmasında rol oynaraka kan hücrelerinden lenfosit yaparlar. Yağ hücreleri, pigment hücreleri de destek doku içerisinde yer alır. Destek doku çeşitleri kollagen, elastik ve retiküler fibrillerden oluşur. Deste doku çeşitlerinden biri olan kıkırdak doku ise kemik hareketlerini kolaylaştırarak yumuşka dokulara destek ve koruma sağlar. Kıkırdak dokular perikondrium adı verilen fibrozis bağ dokuları ile çevrilidir.
- Sinir doku, nöron, nöroglia ve gevşek bağ dokusu içeren bir doku olma özelliğindedir. Merkezi ve periferik sinir sitemi olmak üzere sinir doku çeşitleri 2 kısımda incelenir. Sinir doku çeşitlerinde hücreler nöronlardan ara maddeler ise gliya hücrelerinden oluşur. Sinir dokusunun ana yapısı, nöronlar olup uzantılı hücre özelliğindedir. Sayı ve büyüklükleri bulundukları yerlere göre farklıdır. Nöroglialar ise daha kısa uzantılara sahiptir. Sinir doku çeşitleri içesinde bulunan nöronlar, sinir impluslarını alır ve iletir, belli hücresel aktiviteleri başlatır ve bazı molekülleri salgılamak ile görevlidir. Küre, piramit, yıldız ve armut şekline benzeyen nöronlar uzantılarına göre bipolar ve unipolar, fonksiyonlarına göre ise duyusal, motor ve ara nöronlar olmak üzere çeşitlenir.
20.01.2024 01:12:33
Doku Çeşitleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|