Sonda çeşitleri, sonda takılacak kişinin yaşına, cinsiyetine, kilosuna ve hastalığına bağlı farklılıklar gösterebilmektedir. Buna bağlı olarak da sondalar farklı renklerde, farklı boyutlarda, farklı kalınlıklarda ve farkı şekillerde tasarlanmıştır. Genişliklerinin yani çaplarının belirlenmesi için Fransız ölçü birimi kullanılmıştır. Sağlık alanında kullanılan sondalar da altı ile yirmi iki fr arasında değişmektedir.
Birbirinden farklı renk seçenekleri mevcuttur. Bunlar; açık yeşil, mavi, siyah, beyaz, yeşil, turuncu, kırmızı, sarı, mor ve açık mavi olmak üzere çeşitlilik göstermektedir. Bu sondalar üzerinde lümenler yani geçit yolları bulunmaktadır.
Sonda çeşitlerinde lümen sayıları; bir, iki veya üç lümenli olmak üzere çeşitlilik gösterir. Sondalar işlevsel olarak da birçok çeşitten oluşur.
- Levin sonda: Tek kullanımlık bir sonda türüdür. Yumuşak malzemeden üretilmiştir. Uç kısmı herhangi bir zedelenmeye sebep olmayacak şekilde yuvarlak yapıdadır.
- Candor Sonda: Tek lümenlidir. Ucunda şişirilmek üzere bulunan bir balon vardır. Üç metre boyu ve on sekiz fr genişliği vardır. Hastanın yaşına ve uzunluğuna göre, bir miktar cıva enjekte edilerek yutturulur.
- Ewalt Sonda: Zehirlenme gibi olgularda kullanılmak üzere üretilmektedir. Geniş lümenlidir.
- Millet-Abbott Sonda: Çift lümenlidir. Ucunda balon bulunmaktadır. Lümenlerden biri balonu şişirip sondaya yön kazandırabilmek içindir.
Uzunluğu üç metredir.
- Harris Sonda: Tek lümenlidir. Tam olmasa da nerdeyse üç metre uzunluğundadır. Sondanın ucunda balon vardır. Bu balon cıva içindir. Bağırsak lavajı ve dekompresyonu için kullanılır.
- Salem Sump Sonda: Plastik yapı maddesinden oluşur. Çift lümenlidir. Lavaj, gavaj ve aspirasyon işlemi için kullanılmaktadır.
- Blakemore-Sengstaken Sonda: Mide kanaması gibi durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmış sonda çeşitlerindendir.
Sonda uygulamasının daha sağlıklı ve sorunsuz ilerlemesi için uygulamayı yapacak olan kişinin gereken malzemeleri önceden hazırlayarak uygun ortamı oluşturması gerekmektedir. Bu işlem sırasında kullanılan sondalar özellikle teknolojiye paralel olarak tek kullanımlık steril paketler halinde bulunmaktadır. Bu sayede nazokomiyal enfeksiyonlar başta olmak üzere enfeksiyon ihtimali en aza indirgenmektedir. Uygulamayı yapacak olan kişinin aseptik tekniklere uyması ve hastanın bu şartlara uygun hazırlanması, hastada oluşabilecek komplikasynları en aza indirgemektedir. Hastadan alınan detaylı anamnez sayesinde bu işlem için kullanılabilecek sonda çeşitleri içinden en uygunu seçilebilmektedir.
