Kaynak Çeşitleri Kaynak çeşitlerini kullanım alanlarına göre dört sınıfta inceleyebiliriz. Elektrik Kaynağı Elektrik kaynağında kullanılan malzemenin adı metal elektrottur. Standart ve pratik dediğimiz kaynaklarda, kaynak arkının gücü 0.3 ile 160 kilowatt arasında değişiklik gösterir. Bütün kaynak çeşitlerinde kaynağı uygulayabilmek için bir kaynak enerjisine, bu enerjiyi gerçekleştiren ve kaynak bölgesine aktaran bir donanıma ve kaynak alanını doldurmak için bir ek kaynak malzemesine ihtiyaç vardır. Elektrik ark kaynağında bu üç temel unsur, yani ark, kaynak makinası ve kaynak elektrodu kullanılır. Ayrıca, kaynak yapan elemanı korumak, kaynatılan parçaların bir arada tutulmasını sağlamak, kaynak yaparken pozisyonu ayarlayabilmek ve çalışma koşullarını daha kolay hale getirebilmek için çeşitli yardımcı araç ve gereçlere ihtiyaç vardır. Kaynak yapmak için gerekli elektrik akımı, bu işin daha iyi yapılabilmesi için geliştirilmiş bir kaynak akım üreteci tarafından temin edilir. Akım, kablolar aracılığıyla iş parçası ve elektrot pensesine aktarılır. Kaynak yapan kişi elektrodu penseye sıkıştırır ve iş parçasına temasta bulunarak arkı oluşturur. Arkın başlatılması, yanması, boyunun seviyesi, söndürülmesi, kaynak hızı ile eriyen elektrot metalinin kaynak ağzını doldurması için gerekli yönlendirmeler tamamen kaynak yapacak olan kişi tarafından yapılır. Bu yöntemde kaynağın kalitesinde kaynakçının el becerisi çok önemli bir rol oynar. Oksi Asetilen Kaynağı Bu yöntemin en çok kullanılan şekli oksi-gaz kaynağıdır (Oksi-asetilen kaynağı olarak da bilinir). Eskiden yaygın kullanılan ve çok yönlü kaynak çeşitlerinden biridir, ancak son yıllarda endüstriyel uygulamalarda popülerliğini kaybetmiştir. Fakat yaygın olarak, boru ve kanal kaynağında ve hataları onarma işlerinde kullanılmaktadır. Ekipmanı ucuz ve kolay ulaşılabilirdir. Kaynak alevi, oksijenle asetilenin yanmasından dolayı ortaya çıkar ve yaklaşık 3100°C sıcaklık üretir. Alev, elektrik arkından daha az güçlü olduğundan dolayı kaynak soğuması daha yavaştır ve bu da meydana gelen gerilme ve kaynak çarpılmalarının daha az olmasına sebebiyet verebilir. Bu nedenle yüksek alaşım çeliklerinin kaynağının yapılması bu yöntemle daha basittir. Bu metod, metallerin kesilmesinde de kullanılabilir. Gaz Altı Kaynağı Gaz altı kaynağı, kaynak için gerekli olan enerjinin, tükenen bir elektrot ve iş parçası arasında gerçekleşen ark sayesinde ortaya çıkarıldığı bir yöntemdir. Kaynak bölgesine sürekli bir şekilde beslenen (sürülen) masif tel elektrod eritilerek malzeme bitene kadar bu işlem devam eder ve kaynak metalini oluşturur. Gaz, kaynak bölgesini kesinlikle korumalıdır; aksi takdirde çok küçük bir hava akımının kaçak yapması halinde kaynak metalinde hatalara neden olabilir. Argon Kaynağı Argon kaynağında, kaynak arkı iş parçası ile sona ermeyen tungsten elektrot arasında meydana gelir. Ekstra metal elle kaynak banyosunda işlenir. Yaşlandırma ile sertleştirilmeyen malzemeler herhangi bir ilave malzeme kullanmadan da kaynaklanabilir. Ek Bilgi ve Sonuç Kaynak işlemi, kullanılan yönteme ve malzemeye bağlı olarak birçok farklı şekilde gerçekleştirilebilir. Her yöntemin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır; bu nedenle, belirli bir uygulama için en uygun yöntemi seçmek büyük önem taşır. Elektrik, oksi asetilen, gaz altı ve argon kaynağı gibi farklı yöntemler, çeşitli endüstriyel ve ticari uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemlerin doğru kullanımı, kaynak işlemlerinde yüksek verimlilik ve kalite sağlar.
|