Fiil Çeşitleri, Fiil; Varlıkların yaptığı hareketleri, içerisinde bulundukları durumu, etkilendikleri işleri ifade eden sözcüklerdir. Fiil, iş oluş ve hareket bildiren sözcük olarak da tanımlanır. Türk dilbilgisi kurallarına göre fiil, eylem olarak da adlandırılır. Bir sözcüğün fiil olup olmadığını anlamak için sözcüğün sonuna '-mek, -mak' mastar eklerini alıp almadığına bakılır. Eğer sözcük mastar eklerini adlığı zaman anlamlı bir bütün oluşturuyor ise fiildir. Fakat isimler ve isim soylu sözcükler sonlarına mastar ekini almazlar.
Karşıladıkları Anlamlara Göre Fiil Çeşitleri
İş (Kılış) Fiilleri; Bir işi ya da hareketi anlatan fiiller olarak tanımlanır. İşi yapan bir özne ve işten etkilenen bir nesne vardır. Geçişli fiillerdir, nesneleri vardır. Neyi, kimi sorularına cevap veren fiil çeşitlerindedir. Örnek; 'Burcu cebindeki telefonu yere attı. ' cümlesinde 'atmak' iş (Kılış) fiilidir ve fiil Burcu öznesinin etkisi ile gerçekleşmiştir.
İş (Kılış) fiili örnekleri; oku (Mak), anlat (Mak), temizle (Mek), öde (Mek), kapat (Mak), tara (Mak), kes (Mek), aç (Mak), gel (Mek), toparla (Mak).
Oluş Fiilleri; Herhangi bir etki altında kalmadan bir varlıkta kendiliğinden meydana gelen değişikliği anlatan fiil çeşitleridir. Oluş eylemine bakıldığı zaman nesne üzerinde gerçekleşen olayın istem dışı olduğu anlaşılır. Burada zaman faktörü vardır. Nesne alamazlar ve bundan dolayı geçişsiz fiillerdir. Örnek; 'Bugün on yaş yaşlandım' cümlesinde 'yaşlanmak' fiili oluş fiilidir. Burada yaşlanma eylemini gerçekleştiren özen yok ve istem dışı olan bir olaydır.
Durum Fiilleri; Öznenin içerisinde bulunduğu durumu, olayı anlatan fiil çeşitleridir. Fiil öznenin kendi iradesi sayesinde gerçekleşir. Fakat burada yapılan işten etkilenen bir nesne bulunmaz, geçişsiz fiillerdir. Örnek; 'Çocuğumuz ilk kez ağladı. ' Burada 'ağlamak' fiili çocuğun içinde bulunduğu durumu anlatmıştır.
Durum fiili örnekleri; dinlen (Mek), gül (Mek), uzan (Mak), uyu (Mak), bak (Mak), kork (Mak), bulun (Mak).
Yapısına Göre Fiil Çeşitleri
Basit Fiiller; Kök halinde olan yapım eki ya da herhangi başka ek almamış olan fiillerdir. Genel olara tek heceli olsa da çok heceli olan basit fiil çeşitleri de bulunur. Örnek; gel-, yaz-, kavuş-, ayrıl-.
'Sabahları erken kalkar. '
'Bu yıl yaz erken gelecekmiş. '
Türemiş Fiiller; İsim ya da fiil kökleri ile yansımalardan yapım ekleri ile türetilmiş olan fiil çeşitileridir. Fiil gövdesi ya da tabanı denir. Örnek; azalmak, yavrulamak, kazımak.
'Gelin iyice güzelleşmiş.'
'Bu damat pek sevilir. '
Birleşik Fiiller; Birden fazla kelimeden oluşan fiillerdir. Bir araya gelen iki kelime de fiil olabilir ya da birisi fiil olabilir. Birleşik fiillerin kendi içinde çeşitleri bulunur. Birleşik fiil çeşitleri;
1-Kurallı birleşik fiil çeşitleri.
Yeterlilik fiili (-ebil)
Tezli fiili (-iver)
Sürerlik fiili (-ekal, -edur, -egel)
Yaklaşma fiili (-eyaz)
2-Anlamca kaynaşmış birleşik fiil çeşitleri.
3-Yardımcı fiil ile kurulan birleşik fiil çeşitleri.
Son Güncelleme : 19.01.2024 03:06:48
Fiil Çeşitleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
1 Yorum Yapılmış "Fiil Çeşitleri"
Türkçe dersinde öğretmenim fiil çeşitleri hakkında bir ödev verdi. Bu konuda bir araştırma yapıyorum. Fiil nedir? Karşıladıkları anlamlara göre fiil çeşitleri nelerdir? Türemiş fiilleri örnekli olarak açıklar mısınız? Yapısına göre fiil çeşitleri nelerdir? Oluş fiilleri hakkında örnekli açıklama yapar mısınız? Birleşik fiiller kaç çeşittir? Detaylı olarak bilgi verir misiniz? Nurer . 30.09.2018 13:10:37
CEVAP YAZ
Borç Çeşitleri
Borç Çeşitleri, Yapılan alışveriş sonucu ortaya çıkan vereceğin ödemesinin belli bir süreliğine ve şartlara göre ertelenmesiyle ortaya çıkan ya da geçici bir süreliğine geri verilmek üzere alınan para veya mala borç adı verilmektedir. Her iki durumda...
Bulmaca Çeşitleri
Bulmaca Çeşitleri; Hem gazetelerde hem de dergilerde bulunan farklı farklı çeşitleri olan ve bulunması istenen şeyi zihin ile düşündürerek bulmayı amaçlayan bilgi yoklama ya da kelime bulma oyunlarına bulmaca denir. Bulmaca çözen bireylerin zekâ, man...
Sos Çeşitleri
Sos çeşitleri, birçok baharat ve sebzenin birleştirilmesiyle hazırlanan karışımlara sos denir. Yemekler için farklı lezzetlerde ve çok sayıda soslar yapılmaktadır. Sos farklı kültürlerde daha yaygın olarak kullanılan bir lezzettir. Sos çeşitlerini he...
Yeşil Fasulye Çeşitleri
Fasulye çeşitleri, Oldukça yüksek besin değeri ile enerji deposu olan fasulye yaz kış demeden tüketilmesi mümkün olan bir besindir. İçerdiği yüksek protein değeri ile kuru fasulye diyet programlarında da yer alır. Kalp sağlığından, yorgunluğa kadar b...
Silah Çeşitleri
Silah çeşitleri, aslında oldukça fazla olmaktadır. Silah hem savunma amacı ile hem de av vb. Hobiler için kullanılan aletlerdir. Geçmişte silah olarak daha çok oklar kullanılırken, gelişen dünyada artık birçok silah üretimi yapılmaktadır. Kullanım se...
Ağda Çeşitleri
Ağda Çeşitleri; Kadınların vücut kıllarının temizlenmesi için kullandığı malzemedir ağda. Ağda yerine jilet ya da lazer yöntemleri de vardır. Fakat jilet pratik olmakla beraber kıl köklerini kuvvetlendirir, kılların daha hızlı çıkmasını sağlar, daha ...
Marul Çeşitleri
Marul çeşitleri, her türlü toprakta kolaylıkla yetişebilen bir sebze olan marul salataların vazgeçilmez ana maddesidir. 2-3 ay gibi kısa sürede açık veya kapalı alanlarda yetişebilir. Nemli ortamları oldukça severler. Ülkemizde çok çeşidi yetişmekted...
Kuru Fasulye Çeşitleri
Kuru Fasulye Çeşitleri, Kuru fasulye Türk mutfağının asırlardır vazgeçemediği gibi herkesin sevdiği bir yemektir. Besleyici değeri bakımından çok zengin içeriğe sahip olan kuru fasulye, isteğe göre yapılan birçok çeşidi vardır. Bunların içerisinde ku...
Kültür Çeşitleri
Kültür Çeşitleri, Kültür; İnsan türüne özgü olan bilgi, inanç ve davranışlar bütünü ve bu bütünlerin parçası olan maddi nesneler olarak tanımlanır. Sözlük anlamı ile kültür ise; Bir toplumun duyuş ve düşünüş birliğini meydana getiren, gelenek durumun...
Tost Çeşitleri
Tost çeşitleri, aslında kişinin damak tadına göre çok farklılık gösterebilmektedir. Ancak bugün burada temel olarak tercih ettiğimiz tost çeşitlerinden bahsedeceğiz. Tostlar bildiğiniz gibi kahvaltılıkların en pratik olanı olmaktadır. İki ekmek arası...
Bant Çeşitleri
Bant çeşitleri, sağlık alanında kullanılan bantlardan tutunda, evlerde, ofislerde ya da paketleme yapılan yerlerde bulunmaktadır. İlerleyen teknoloji ve ortaya çıkan değişik ihtiyaçlar sonucunda bant çeşitlerinin kendi içerisinde de değişik özellikle...
Mısır Çeşitleri
Mısır çeşitleri: Ülkemizde birçok bölgede yetiştiriciliği yapılan mısır oldukça dayanıklı olması bakımından her tür iklim yapısına uygundur. 2 metreye kadar uzayabilen saplarda yetişen ve oldukça faydalı bir tahıl olan mısır birçok çeşitte yetiştiril...
Borç Çeşitleri
Bulmaca Çeşitleri
Sos Çeşitleri
Yeşil Fasulye Çeşitleri
Silah Çeşitleri
Ağda Çeşitleri
Marul Çeşitleri
Kuru Fasulye Çeşitleri
Kültür Çeşitleri
Tost Çeşitleri
Bant Çeşitleri
Mısır Çeşitleri
Izgara Çeşitleri
Gaz Çeşitleri
Metal Çeşitleri
Doğru Çeşitleri
Dondurma Çeşitleri
Patates Çeşitleri
Ses Çeşitleri
Kayısı Çeşitleri
Saat Çeşitleri
Baklava Çeşitleri
Teleskop Çeşitleri
Matkap Ucu Çeşitleri
Telefon Çeşitleri
Diyet Çeşitleri
Ayı Çeşitleri
Döner Çeşitleri
Makas Çeşitleri
Pilav Çeşitleri
Popüler İçerik
Izgara Çeşitleri
Izgara Çeşitleri, kırmızı et, tavuk eti, balık eti gibi çeşitli et ürünlerinden ateş ile ızgara ızgara üzerinde yapılan ana yemeklerdir. Ülkemizde hem...
Gaz Çeşitleri
Gaz Çeşitleri; Gaz; maddenin üç halinden olup en düzensiz olanıdır. Gaz tanecikleri arasındaki boşluk çok fazladır, tanecikleri hem öteleme hem de tit...
Metal Çeşitleri
Metal çeşitleri, fiziksel ve kimyasal özelliklere dayalı olarak farklılık göstermektedir. Metallerin çoğu, sıvı benzeri hareket gösteren civa haricind...
Doğru Çeşitleri
Doğru Çeşitleri, Doğru her iki tarafı da sonsuz uzanan noktalara denilmektedir. Başka bir deyişle doğru, her iki yönden sonsuza kadar giden aynı nokta...
Dondurma Çeşitleri
Dondurma Çeşitleri, dondurma dört mevsim herkesin en çok severek tükettiği ve özellikle yaz aylarının en vazgeçilmez muhteşem lezzete sahip olan serin...
Patates Çeşitleri
Patates çeşitleri. Dünyada genelinde yaygın olarak tüketilen patates, mutfakların bir numaralı sebzesidir. Kızartması, püresi, kumpiri ile patatesi se...
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez. Ocak - 2024
