Hitabet, etkili anlatım ve ikna gerektiren durumlarda, inandırıcılığı ve dinlemeyi artırıcı yönde olan söz söyleme sanatıdır. Sözlü anlatımı kuvvetlendirmeye yönelik kullanılan yöntemler bütünüdür. Bu bağlamda, toplumun eğitim düzeyi, gelişmişlik seviyesi ve hatta siyasi-ekonomik kalkınma potansiyeli ile yakından ilgilidir. Hitabet çok geniş kapsamda incelenmesi gereken bir konu olduğu için farklı çeşitlere ayrılarak incelenmektedir. Bu hitabet çeşitlerinin tamamında bulunması gereken bazı özellikler vardır.

Siyasi hitabet, genellikle meclislerde, seçim kampanyalarında ve diplomatik toplantılarda tercih edilir. Bu hitabet türü, iç veya dış politikayı ilgilendiren konuşmaları içerir ve temelinde nutuk tarzı konuşmalar vardır.

Askeri hitabet, teşvik içerikli konuşmalar sınıfında yer alır. Yüksek rütbelilerin ve komutanların, tatbikat, operasyon veya diğer sebeplerle askerlerini motive etmek ve rahatlatmak amacıyla yaptıkları konuşmalardır. Bu hitabet türünde cümlelerin açık, net, kısa ve öz olması gereklidir.

Hukuki hitabet, hukuk alanında ve genellikle mahkeme salonlarında yapılan konuşmalardır. Bu konuşmalar ciddi ve kesin ifadelere sahip olmalıdır. Mahkemelerde yapılan savunmalar, hakim kararları ve savcı tarafından okunan iddianameler buna örnektir.

Dini hitabet, genellikle ibadethanelerde kullanılır. Camilerde verilen vaazlar bu tür hitabete örnektir. Halkı dini açıdan donanımlı hale getirmeyi hedefler. Dini heyecan oluşturmak, dini bilgiler sağlamak, hissiyatları kuvvetlendirmek ve bilgileri güçlendirmek amacıyla yapılan konuşmalarda kullanılır.

Bilimsel hitabet, akademilerde, üniversitelerde ve bilimsel konuşmalar gerektiren alanlarda kullanılır. Kullanılan ifadeler keskin, kesin hükümlü ve bilimsel olmalıdır. Ayrıca özel hitaplardan kaçınılmalı ve mantığa uygun bir üslupla anlatım yapılmalıdır. Diğer hitabet çeşitlerinden farklı olarak dinleyiciyi heyecanlandırmayı hedeflemez.

İnsanlar yaptıkları konuşmayı daha etkili hale getirebilmek için yukarıda bulunan hitabet çeşitlerini kullanmakta ve buna ek olarak konuşmalarına gerekli vurgu ve tonlamaları katarak konuşmalarını daha etkili ve dinlenilir hale getirmektedir.