| Matkaplar, elektrikle çalışan ve kendi ekseninde dönen bir ucu olan, bu uç ile kesme işlemi gerçekleştiren aletlerdir. Metaller üzerinde işlem yapılmasında çeşitli matkap türlerinden yararlanılır. Her matkap çeşidi, belirli bir ihtiyacı karşılamak üzere üretilmiştir. Günümüzde endüstri alanında birçok matkap çeşidi kullanılmaktadır. Bu makalede, farklı matkap çeşitlerini ve kullanım alanlarını inceleyeceğiz.
Helisel Matkaplar
Helisel matkaplar, silindirik bir gövde üzerinde karşılıklı olarak iki helis kanalına sahip olan ve her iki kanalın ucunda birer ağız bulunan kesici takımlardır. Çelik malzemeden üretilirler ve frezelenerek, taşlanarak özel olarak yapılırlar. Matkapta bulunan kanallar, çıkan talaşların dışarı atılmasını ve deliğin içine soğutma sıvısının aktarılmasını sağlar. Delme sırasında deliğin yüzeyine sadece zırh temas eder. Matkap ucunun 120 derece belirlenmesi ile matkabın kesici ağızları ortaya çıkar. Helisel matkapların ağızlarındaki kesmeyi kolaylaştıran açıların bileme esnasında kolayca verilmesi, bileme sonunda matkap çapının aynı kalması, matkapların sökülüp takılmasının kolay ve pratik olması, bu takımların önemini artırmıştır. Bu sebeple birçok işte bu matkaplar kullanılır.
Punta Matkaplar
Punta matkaplar, iki tarafı da matkap şeklinde olup, yalnızca punta deliği açmak için özel olarak üretilmiş matkap çeşitlerindendir. Uçları kısa ve gövdesi kalın olduğundan dolayı delik açma sırasında sapma yapmaz. Punta matkaplarının ucunda bulunan kesici kısma "meme" adı verilir. Matkap, meme çapına göre adlandırılır. Punta matkapları, punta deliği açmanın dışında, delik açılan kısımlara havşa açmak ve hassas delinecek deliklere merkez deliği açmak için de kullanılır. Radyuslu havşalı delik açan punta matkapları çoğunlukla tornalanacak iş parçalarının punta deliklerini açmak için kullanılır.
Namlu Matkaplar
Namlu matkaplar, tüfek ve top namlu matkaplar olmak üzere iki şekilde üretilir. Tüfek namlu matkaplarının delici kısımları çelikten ve tek oluklu olarak üretilmiş olup, matkap parçası bir delme borusu içerisine lehimlenmiş şekildedir. Bu matkaplar muntazam şekilde delikler deler. Bilenmesi özel bileme aletleri ile yapılmalıdır. Top namlu matkapları ise derin delikler açmaya yarar. Arka kısımda bulunan bileme açısı 6 veya 10 derece şeklindedir. Matkap ne kadar büyük olursa olsun talaş verme ve arka bileme açısı o kadar küçük olur.
Havşa Matkaplar
Havşa matkaplar, delik ağızlarına havşa açmak, vida ve perçin gibi bağlama aletlerinin baş kısımlarının oturacağı yuvaları açmak için üretilmiş aletlerdir. Çeşitli amaçlar için kullanılacak havşa matkapları bulunur. Çapak almak için ve yalnızca havşa açmak için yapılmış havşa matkaplarının uç açıları 60 derecedir. Perçinlemek için kullanılan havşa matkaplarının uç açısı ise 75 derecedir. Sac için yapılan havşa matkaplarının uç açıları ise 120 derecedir.
Özel Matkaplar
Özel matkaplar, standart ölçülerin dışında olan delikleri delmek veya o delikleri genişletmek için üretilmiş matkap çeşitlerindendir. CNC tezgâhlarında kullanılan matkaplar özel matkaplara örnek olarak gösterilebilir. Çok zırhlı kademeli matkaplarla kademeli olarak delikler ve profilli delikler açmak için kullanılır.
Sonuç
Matkap çeşitleri, kullanım alanlarına ve ihtiyaçlara göre oldukça farklılık gösterir. Helisel matkaplar, punta matkaplar, namlu matkaplar, havşa matkaplar ve özel matkaplar, endüstriyel işlemlerden hobi amaçlı kullanımlara kadar geniş bir yelpazede tercih edilir. Her biri, belirli bir işlevi yerine getirmek üzere tasarlanmış olup, doğru matkap seçimi işlerin verimli ve doğru bir şekilde yapılmasını sağlar. |
Refi
12 Temmuz 2024 CumaHelisel matkaplarla delme işlemi yaparken çıkan talaşların dışarı atılması nasıl sağlanıyor? Bu matkapların bileme sonunda çapının aynı kalması önemli mi?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Refi,
Helisel matkaplar kullanıldığında, talaşlar matkabın sarmal yapısı sayesinde dışarı atılır. Bu sarmal yapı, talaşların delik içerisinden yukarıya doğru hareket etmesini ve delik açılırken temizlenmesini sağlar. Ayrıca, kesme sıvıları kullanılarak talaşların daha etkin bir şekilde uzaklaştırılması ve kesme bölgesinin soğutulması mümkündür.
Matkabın bileme sonunda çapının aynı kalması önemlidir, çünkü çapta meydana gelebilecek herhangi bir değişiklik deliklerin hassasiyetini ve doğruluğunu etkileyebilir. Yanlış çapta delikler açılması, parçaların birbirine uyumunu bozabilir ve Üretim kalitesini düşürebilir. Bu nedenle, bileme işlemi dikkatle yapılmalı ve matkabın özellikleri korunmalıdır.
Selamlar,