Tiyatro Çeşitleri

Tiyatro çeşitleri nelerdir?

• Trajedi, kişinin yaşadığı üzüntülü ya da ürkütücü olayları, yenilgiyi, yıkımı, yüceltilmiş bir dil ile anlatır. Değer çatışmaları aracılığı ile, insan ruhunun tutkulardan arındırılması hedeflenir. Konularını tarih ve mitolojiden alan trajedi erdem ve ahlaka her şeyden fazla değer verir ve manzum olarak yazılır. Karakterler kral, kraliçe, tanrı, tanrıça gibi olağanüstü kahramanlardır. Trajedinin özelliği vurma, yaralama, kesme, öldürme gibi şiddet içeren olaylar seyirciye gösterilmez sadece ses olarak duyurulur. Ciddi ve seçkin bir anlatım diline sahiptir. Beş perdeden oluşan trajedi aralıksız oynanır. Perde araları koro ile belirtilir, iyiler yüceltilir kötüler yerilir.
• Komedi, tiyatro çeşitleri dendiğinde en önemli sıralarda yer alan komedi, olayların komik ve aksayan yönlerinin ele alınıp, nükteler ile işlenir. Güldürmenin yanı sıra düşündürmek amaçlanır. Günlük yaşamdan alınan konularda kişiler halkı temsil eder. Trajediden farklı olarak yaralama, vurma, öldürme ve üzüntü verici olaylar seyircinin gözü önünde canlandırılır. Karakter komedisinde olayların gülünç ve aksayan yanları alaylı bir dil ile anlatılır. Töre komedisinde toplumun komik ve aksayan yanları, entrika komedisinde ise olayların şaşırtıcı şekilde düzenlenmesi ile güldürme amaçlanır.
• Dram, yaşamda üzüntü ya da mutluluk veren bölümler bir arada ele alınır. Yani gerçek yaşam nasılsa bu türde de her şey olduğu gibi anlatılır. Dram kendine özgü tiyatro çeşitleri arasındadır. Konular tarih veya günlük olaylardır. Düz yazı ya da şiir biçimindedir. Romantizm akımı ile doğan dram Türk edebiyatında ise daha fazla üzüntülü olayları içerir.
• Çağdaş tiyatro, bütün geleneklere baş kaldırma söz konusudur. Özünde arayış ve yenilik vardır.
• Dışa vurumcu tiyatro, kişinin öznel ve ruhsal başkaldırısı zaman ve mekân soyutlanarak yansıtılır. Daha çok düşünsel süreçlere yer verilir. Klasik olay örüntüleri yoktur. Yazarın kendisi oyun kahramanıdır.
• Gerçeküstücü tiyatro, seyircinin bilinç altına ulaşmak için psikolojik süreçlerin işlendiği bir türdür. Dramatik kurgu pek çok parçanın kaynaştırılması ile oluşturulur, zaman mekân net değildir. Seyircide düş görme izlenimi yaratılır.
• Varoluşçu tiyatro, varoluş felsefesine dayanır, insanın kendi özünü yarattığı, kaderin olmadığı, özgürlük ve terkedilmişliğe dair konular işlenir.
• Saçma tiyatro, insan yaşamının akla aykırılığı, bunu işlerken de sanatsal uyumları bozan bir tiyatro çeşididir. Gerçek anlaşılamayan bir kavram kargaşası olarak görülür.
• Epik tiyatro, bir yaşantı şekli değil bir dünya görüşü aktarılmaya çalışılır. Seyirciyi gözlemci olmaya ve hüküm vermeye zorlar. Yaşanan çelişkilere ait çözüm yolları seyirciye bırakılır.
• Bulvar tiyatrosu, toplumsal gerçeklik ve sorunlara el atılmadan sadece eğlendirme amacı güder. İnsanın güçsüz yanlarına gülmesini konu alır.
• Grotesk tiyatro, tiyatro çeşitleri arasında değişik olan groteskte insanın özünü anlatmak için insanın ikiyüzlülüğü ele alınır.