Bağ Çeşitleri Kimyasal Bağlar Kimyasal türleri bir arada tutan kuvvet elektrostatik çekim kuvvetidir. Aynı yükler birbirini iterken, zıt yükler birbirini çeker. Çekme kuvvetleri itme kuvvetlerine göre daha büyükse güçlü etkileşim, aralarındaki kuvvet daha küçükse zayıf etkileşim oluşur. Güçlü etkileşimler kimyasal bağlar olarak adlandırılırken, zayıf etkileşimler ise fiziksel bağlar olarak adlandırılır. Güçlü Etkileşimler İyonik Bağ Metal ve ametal atomları arasında meydana gelen bağa iyonik bağ denir. İyonik bağ, en güçlü ve en sağlam kimyasal türler arası etkileşimdir. Bu yüzden iyonik bağlı bileşiklerin dayanıklılığı ve sağlamlığı diğer bileşiklere göre daha yüksektir. İyonun yarıçapı arttıkça iyonlar arasındaki elektrostatik çekim kuvveti azalır, bu da iyonik bağın sağlamlığının azalmasına neden olur. İyonların yükleri arttıkça aralarındaki çekim kuvveti artar, bu da iyonik bağın sağlamlığının artmasına yol açar. İyonik bağın sağlamlığı, iyonik bileşiklerin erime noktalarının artmasına sebep olduğundan, bileşiklerin erime noktalarına bakılarak karşılaştırma yapılabilir. Kovalent Bağlar Ametal atomları arasındaki elektron ortaklaşması ile meydana gelen bağa kovalent bağ denir. Kovalent bağ sonucu oluşan bileşiklere kovalent bağlı bileşikler ya da moleküler bileşikler denir. Kovalent bağ, aynı tür atomlar arasında oluşabileceği gibi farklı tür atomlar arasında da meydana gelir. Aynı cins ametal atomları element molekülünü oluştururken, farklı cins ametal atomları bileşik molekülünü oluşturur. Metalik Bağ Metalik bağ, metal atomlarını bir arada tutan kuvvetli etkileşimdir. Metalik bağ, fiziksel bağlara göre daha güçlüdür, ancak iyonik ve kovalent bağlardan genellikle daha zayıftır. Metallerde değerlik elektron sayısı arttıkça metalik bağın kuvvetliliği de artar. Zayıf Etkileşimler Van der Waals Kuvvetleri Van der Waals kuvvetleri, zayıf çekim kuvvetleridir ve kalıcı dipol ve indüklenmiş dipol olarak iki kısma ayrılır. Hidrojen Bağı Hidrojen bağı, diğer atomun bağa katılmayan elektronlarının hidrojenle etkileşime girmesi sonucu oluşur. Hidrojen bağları, aynı tür moleküllerin bir araya gelmesi sonucunda oluşabileceği gibi farklı tür moleküllerin bir araya gelmesiyle de oluşabilir. Zayıf etkileşimler arasındaki en güçlü bağ hidrojen bağıdır. Kimyasal bağlardan zayıf, ama Van der Waals kuvvetlerinden yaklaşık 10 kat daha kuvvetlidir. Aynı zamanda hidrojen bağları, maddelerin kaynama noktalarına da etki eder ve bu noktaların artmasına sebep olur. Hidrojen bağı, maddenin çözünürlük derecesini artırır. Sonuç Kimyasal bağlar, kimyasal türlerin bir arada bulunmasını ve etkileşimlerini belirler. Güçlü etkileşimler olan iyonik, kovalent ve metalik bağlar, maddenin fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirlerken, zayıf etkileşimler olan Van der Waals kuvvetleri ve hidrojen bağları, maddelerin fiziksel durumları ve çözünebilirlikleri gibi özelliklerini etkiler. |