Eklem Çeşitleri İnsan ve omurgalı canlılarda kemik yapıları birbirine bağlayan ve bu yapılar arasında bütünlük sağlayan yapılardır. Eklem, vücutta sadece iki kemik arasında değil, bazen üç kemik arasında da bağlantıyı sağlayabilir. Bu bağlantıyı sağlayan farklı bağlar ve sıvılar bulunmaktadır. Kemikler, eklem çeşitleri ile bir araya gelerek iskelet sisteminin temelini oluşturur. Bu yapı sayesinde canlı vücuduna hem destek hem de hareket yeteneği kazandırılmış olur. Eklem fonksiyon kaybı olduğunda, kişi hareket yeteneğini kaybeder veya kısıtlanır. Bu durumda, kişi ciddi anlamda fiziksel açıdan zarar görebilir. Eklemler arasında kemiklerin hareket yeteneğini kolaylaştıran bir sıvı bulunur, bu sıvıya sinoviyal sıvı denir. Sinoviyal sıvının görevi, hareket sırasında iki kemiğin birbirine sürtünerek aşınmasını önlemektir. Eklemler, hareket sırasında kaldıraç benzeri görev yaparlar. Eklem Çeşitleri ve Görevleri Oynamaz Eklemler: Hiçbir şekilde hareket etme yetenekleri olmayan eklem çeşitlerine oynamaz eklem denir. İki kemik arasındaki bağlantı, testere dişleri gibi birbirine geçerek sıkı bir bağ kurulmuştur. Eklem yapısı ve eklemler arasında sinoviyal sıvı bulunmaz. Kafatası kemikleri, bebekler dünyaya geldiğinde henüz tam olarak kaynamamış yapıdadır. Fakat yaş ilerledikçe kaynar ve dayanıklı bir hal alır. Oynamaz ekleme diğer bir örnek ise kuyruk sokumu kemiğidir. Yarı Oynar Eklemler: Bu eklem çeşidi, oynamaz ekleme göre bir nebze daha hareket yeteneğine sahiptir. Fakat tam oynar eklem kadar da hareket yeteneğine sahip değildirler. Bu eklem çeşidi, omurlar arası disklerde ve göğüs kemiklerinde görülür. Vücudu hareket ettirmekten ziyade, hareket anında o bölgeye esneklik sağlayarak kolay bir şekilde hareket etmemizi sağlar. Bel ve sırtta gerçekleşen hareket yeteneği, omurlarda bulunan diskler yardımı ile gerçekleşir. Oynar Eklemler: Vücudumuzda tamamen hareket yeteneği olan yapılar arasında bulunan eklem çeşididir. Kollar, bacaklar, omuzlar, dirsekler ve bileklerde bulunan eklem yapısıdır. Hareket kabiliyeti çok yüksek olan eklem yapısıdır. Oynar eklemler arasında ortalama doksan derece açı olacak şekilde bükülme görülür. Oynar eklemlerde iki kemik arasında sinoviyal sıvı bulunur. Bu sıvının bir arada kalmasını sağlayan yapı ise sinoviyal zar olarak ifade edilir. Eklemlerin etrafını kaplayan yapı ise eklem kapsülüdür. Görevi eklemleri korumaktır. Yapılarına Göre Eklem Çeşitleri Fibröz Eklemler: Bazı kemik yapıları fibröz doku ile birbirine bağlanmıştır. Bu yüzden bu eklem çeşitlerine fibröz eklemler denir. Fibröz eklemlerin alt grupları yer alır. Bu alt gruplar, birbirine benzerliği ve kemiklerin bağlanma yüzeyini oluşturur. Sinoviyal Eklemler: Bu eklem yapıları, vücutta hareket yeteneğini bu eklem yapıları sayesinde gerçekleştirir. Sinoviyal eklemlerin de alt grupları bulunmaktadır. Gruplandırma, eklem yapılarının kemiklere girmiş oldukları şekillere göre adlandırılmıştır. Kartilaginöz Eklemler: Bu tür eklem yapılarında kemikler birbirine kıkırdak yapı ile bağlanmıştır. Bu tür eklem yapısında hareket yeteneği oldukça kısıtlıdır. Görevlerine göre yarı oynar eklem olarak adlandırılır. |