Kablo Çeşitleri
Kablolar, elektrik enerjisini başka cihazlara iletilmesini sağlayan ve içerisinde birden fazla damar bulunan materyallerdir. İki cihazı birbirine bağlamak için kullanılır ve çok çeşitli türleri vardır. Günümüzde enerji ihtiyacının artmasıyla kablolar da çeşitlenmiştir; gerek yer altında gerekse yer üstünde kullanılabilen dayanıklı kablolar üretilmiştir.
Kullanılan Malzeme Cinsine Göre Kablo Çeşitleri
- Bakır İletken Kablolar: Bakır iletken kablolar, bakırın yüksek iletkenliği nedeniyle tercih edilir. Bu kablolar genellikle çıplak olarak çok az kullanılır. Dağıtım panoları, kapalı tesisatlar ve kuru ortamlar gibi yerlerde tercih edilir. Ayrıca bakır kablolar, PVC izoleli olarak da üretilir ve aydınlatma, toprak altında ve kablo kanallarında mekanik zorlamanın az olduğu yerlerde, her türlü yapıda sıva içinde veya sıva dışı uygulamalarda ve ev gereçlerinde kullanılır.
- Alüminyum İletken Kablolar: Alüminyum kablolar çıplak olarak güç dağıtım hatlarında kullanılır. Ağırlık ve sağlamlık oranlamasındaki zayıflık nedeniyle uzun mesafeli iletim hatlarında ve kırsal kesim dağıtım hatlarında kullanımı azdır. Genellikle yüksek korozyon direncine sahip olduğundan sahil kesimlerinde tercih edilir.
Kullanılış Amaçlarına Göre Kablo Çeşitleri
- Enerji Kabloları: Çevresel faktörler, yer altında ya da yer üstünde kullanılacağı, taşıyacağı enerji miktarı ve mekanik zorlama gibi konular dikkate alınarak kablo seçimleri yapılmalıdır.
- Kumanda ve Sinyal Kabloları: Enerji taşımazlar. Yapıları gereği elektriksel işaretler taşırlar. Sinyal kabloları diğer enerji taşıyan kablolarla aynı kanallara döşenmez. Bunun sebebi, enerji kabloları sinyal kablolarında sinyalin bozulmasına neden olabilir ve tespiti zor büyük arızalar oluşturabilir.
- Haberleşme Kabloları: Kullanılan alana göre çeşitlilik gösterir. Kapalı devre TV yayınları, kısa mesafeli video ve ses yayınları ile iletişim hatlarında toprak altında veya üstünde kullanılır.
Yalıtkan Durumuna Göre Kablo Çeşitleri
- PVC Yalıtkanlı Kablolar: Kablolarda en fazla kullanılan yalıtkan malzeme termoplastiktir. Bu kabloların tercih edilme sebebi ucuz, dayanıklı ve kolay üretilmesidir. Ancak herhangi bir nedenle yandığında yoğun ve zehirli bir duman yaydığı için önemli sağlık problemleri yaratabilir.
- Kağıt Yalıtkanlı Kablolar: Enerji kabloları yalıtımı için kağıt kullanılır. Kağıt yalıtım çok eski bir tür olmasına rağmen yüksek gerilim kablolarında halen tercih edilir. Kağıt izolasyon neme ve suya hassas olduğundan, üzeri su ve nemden zarar görmemesi için kurşun kılıfla kaplanır. Tamirinin zor olması, sudan çabuk zarar görmesi, yüksek maliyetli ve ağır olması olumsuz taraflarıdır.
- PE Yalıtkanlı Kablolar: Genellikle binalarda iç mekanlarda kullanılır. Yangına dayanıklı bir kablo türüdür. PVC'den daha az elektrik kayıpları verir.
- XLPE Yalıtkanlı Çapraz Kablolar: Ağır şartlarda, kısa devre olabilecek alanlarda, trafo aralarındaki hatlarda ve yüksek gerilim hatlarında tercih edilir.
Kullanılacağı Yere Göre Kablo Çeşitleri
- Normal İşletme Şartları
- Ağır İşletme Şartları
Alpek Kablolar
Gerilim hatlarında kullanılır. Çevre dostu olmaları, kısa devre olasılığının az olması ve yalıtım arızalarının çok az olması nedeniyle çok tercih edilir. Şehirlerde ve kırsal bölgelerde daha fazla tercih edilmektedir. Maliyetleri oldukça düşüktür.
Sıcaklığa Dayanıklı Kablolar
Çok sıcak ortamlarda kullanılan kablolardır.
Koaksiyel Kablo
Anten kablolarında kullanılır. Ses ve görüntü iletiminde kullanılan kablolardır.
Fiber Optik Kablo
Cam ve fiber malzemeden yapılır. Haberleşme alanında kullanılır. Fiber optik kablo, saç teli kalınlığında çok hassas üretilmiş saf cam ip üzerinden ışığın iletilmesi işleviyle çalışan bir sistemdir. Bu kabloların tercih edilmesinin sebebi, çevresel şartların çok ağır olduğu rutubetli, nemli ve elektriksel parazitin yoğun olduğu yerlerde etkilenmemesi ve her zaman kaliteli bağlantı sunmasındandır. |
Ogün
25 Temmuz 2024 PerşembeKablo türleri arasında seçim yaparken hangi faktörlere dikkat etmeliyim? Kablonun kullanım alanı, malzeme cinsi ve yalıtkan durumu arasında ne gibi farklar var? Özellikle bakır iletken kablolar ile alüminyum iletken kablolar arasında nasıl bir tercih yapmalıyım?
Cevap yazAdmin
25 Temmuz 2024 PerşembeOgün Bey, kablo türleri arasından seçim yaparken dikkate almanız gereken birkaç önemli faktör var. İlk olarak, kablonun kullanım alanına göre uygun türü seçmelisiniz. Örneğin, iç mekan, dış mekan, yer altı veya su altı gibi farklı kullanım alanları için özel olarak tasarlanmış kablolar bulunmaktadır.
Malzeme cinsi de oldukça önemlidir. Bakır iletken kablolar, yüksek iletkenlik ve dayanıklılık özellikleri sayesinde genelde tercih edilir. Bakır, düşük dirençle daha verimli enerji iletimi sağlar. Alüminyum iletken kablolar ise daha hafif ve maliyet açısından daha uygun olabilir, ancak bakıra göre daha yüksek direnç gösterirler ve uzun mesafelerde enerji kayıpları meydana gelebilir.
Yalıtkan durumu da göz önünde bulundurulması gereken bir diğer faktördür. Yalıtkan malzeme, kablonun dış etkenlere karşı dayanıklılığını belirler. PVC, XLPE (çapraz bağlı polietilen) ve teflon gibi farklı yalıtkan malzemeler, farklı koşullara ve ihtiyaçlara uygun olarak seçilmelidir.
Sonuç olarak, bakır iletken kablolar genel olarak daha verimli ve güvenilirdir, ancak maliyet ve ağırlık gibi faktörler alüminyum kabloları da cazip kılabilir. Kablonun kullanılacağı ortam ve ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurarak en uygun seçimi yapmalısınız.