Buğday Tohumu Çeşitleri
Günlük hayatımızda en sık tükettiğimiz tahıllardan biri olan buğday, yaklaşık 8 bin yıldır sofralarımızda yer almaktadır. Bugün, coğrafi koşullara uygun şekilde ıslah edilmiş birçok buğday tohumu çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, ekim zamanına göre yaz ve kış; buğday tanesinin rengine göre kırmızı ve beyaz; yapısına göre sert ve yumuşak olarak değişiklik gösterir. Ayrıca, kullanım amacına göre de buğday çeşitleri ekmeklik buğday, makarnalık buğday, bisküvilik buğday ve kaplıca grupları olmak üzere sınıflara ayrılır. Kaplıca grubu buğday tohumu çeşitleri sıklıkla hayvan yemi üretiminde tercih edilmektedir. Hepimizin sofralarına kadar gelen ekmeklik buğday tohumu çeşitleri ise birinci sınıf kalite olarak analiz edilen ve üretimi en çok yapılan buğday tohumu çeşididir.
Ekmeklik Buğday Tohumu Çeşitleri
- Gün 91: İç Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilmesi tavsiye edilen, şiddetli soğuklara ve kuraklığa dayanıklı buğday tohumu çeşitlerinden biridir. Sağlam bir sap yapısı olmakla birlikte başak üzerindeki tane sayısı yüksektir. Kırmızı ve sert taneli türlerden biridir. Bugün üretilen ekmeklik buğday tohumu çeşitleri içinde ekili alanların yüzde 5'ini oluşturur.
- Lazarka: Birinci sınıf kalite ekmeklik buğday çeşitlerinden biridir. Gün 91'e benzer özellikler göstermekle birlikte hastalıklara daha dayanıksız olup Türkiye'nin her bölgesinde yetiştirilmeye uygundur.
- Seval: Geçit bölgelerin sulak alanlarına ekilmesi önerilen buğday tohumu çeşitlerinden biridir. Kırmızı ve sert taneli olan bu türün verim potansiyeli 350 ila 500 kg kadardır.
- Eser: İç Anadolu ve Geçit bölgelerinde hasadı yapılan hem ekmeklik hem de bisküvilik buğday tohumu çeşitlerinden biridir. Birinci sınıf kalite olarak analiz edilen Eser, tane dökmeyen ve yüksek hasat sağlayan türlerden biri olarak özel sektörün rağbet ettiği türlerden biridir.
- Zencirci: Kıraç bölgeler için tavsiye edilen birinci sınıf tohum çeşitlerinden biridir. Yağışa bağlı olarak verim potansiyeli 260 ila 400 kg arasında değişebilir. Tohum hastalıklarına karşı dirençli olan bu tür beyaz tanelidir.
Buğday Tohumu Seçilirken Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar
- Buğday tohumu seçimi yapılırken ekim yapılacak bölgenin kurak mı sulak mı olduğu belirlenmelidir. Buğday tohumu, kurak ve sulak alanlara göre çeşitlilik gösterir. Örneğin, yerli buğday tohumlarından olan Diyarbakır 81, kurak bölgelerde ekmeklik buğday olarak ekilirken, sulak bölgelerde makarnalık buğday olarak ekilmektedir. Bölgenin özelliklerine göre aynı buğday tohumu bile çeşitlilik gösterebilir.
- Ekim yapılacak zaman doğru belirlenmelidir. Aynı buğday tohumu çeşidi, farklı zaman diliminde farklı kalitede ürün verebilir.
- Ekilecek buğday tohumu, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü tarafından çeşitlendirilmiş ve Bakanlık onaylı olmalıdır.
|
