Şiir Çeşitleri
Duygu ve düşünceleri coşkulu, etkileyici ve çekici bir şekilde dile getiren metinlere şiir denir. Şiir türleri, uyumlu bir şekilde kullanılan ahenkli sözler ve zengin imgelerle oluşturulan anlatım biçimleridir. Şiir çeşitleri genel olarak altı ana başlık altında toplanır.
- Lirik Şiir: İçten gelen duygu ve düşünceleri, hasret, aşk, özlem, ayrılık gibi duyguları coşkulu bir şekilde anlatan, dile getiren şiir çeşididir. Okuyanın duygu ve düşüncelerine, adeta kalbine seslenir. Eski dönemlerde Yunanlılarda "lir" adı verilen sazlar eşliğinde söylendiğinden dolayı "Lirik" adını almıştır. Tanzimat döneminde de "rebab" adı verilen sazlar eşliğinde söylendiğinden dolayı bu şiirlere "rebabi" adı verilmiştir. Divan edebiyatında bulunan gazeller, halk edebiyatında yer alan koşma ve semailer de lirik şiire girer.
- Epik Şiir: Özellik yönünden destansı nitelikler sergileyen bir şiir türüdür. İşlenen konular bakımından, yiğitlik, kahramanlık, savaş konularını ele alır. Okuyan kişide savaşma arzusu, yiğitlik duygusu ve bu duygularla beraber coşku uyandırır. Genel olarak uzun bir biçimde söylenir. Divan edebiyatında yer alan kasideler, halk edebiyatında bulunan destan, varsağı ve koçaklama türleri epik şiir türüne örnektir. Edebiyatımız, epik şiir yönünden, Türk tarihinde yaşanan cesur savaşlar ve şanlı zaferlerden dolayı oldukça zengindir.
- Didaktik Şiir: Herhangi bir düşüncenin, bir bilginin aktarılması amacıyla yazılan şiirlere didaktik şiir denir. Yazılan didaktik şiirler okurun aklına seslenir. Kuru bir anlatıma sahiptir, nedeni ise duygu yönünün oldukça az olmasıdır. Kullanılan kafiye, redif ve ölçülerden dolayı bilgiler bu yolla akıllarda daha kolay kalır. Fabllar ve manzum hikayeler didaktik şiire örnektir.
- Pastoral Şiir: Doğa yaşamını, çoban hayatını, doğayı anlatan şiirlere pastoral şiir denir. Pastoral şiirlerde doğal yaşama karşı bir imrenme ve sevgi söz konusudur. Pastoral şiirlerde, yazar doğaya karşı olan duygularını anlatıyorsa, idil adını alır. Şayet yazar bir çobanla karşılıklı konuşur gibi anlatıyorsa, eglog ismi verilir.
- Satirik Şiir: Eleştiri anlamı olan şiirlerdir. Satirik şiirlerde herhangi bir durum alaycı ifadeyle, iğneleyici sözlerle eleştirilerek anlatılır. Satirik şiirlerde didaktik özellikler de görüldüğünden dolayı bu tür şiirler, dramatik şiirler içerisinde de incelenebilir.
- Dramatik Şiir: Tiyatroda kullanılan bir şiir türü olup, harekete çevrilebilir. Trajedi ve komedi olmak üzere iki çeşidi olan bu şiir türüne dram eklenerek çeşidi üçe yükseltilmiştir.
|
Yalçınkaya
13 Temmuz 2024 CumartesiBu kadar lirik şiir çeşidi varken, neden insanlar daha çok epik şiirleri tercih ediyor? Epik şiirlerin coşkulu ve kahramanca anlatımları mı daha etkileyici geliyor acaba?
Cevap yazAdmin
13 Temmuz 2024 CumartesiMerhaba Yalçınkaya,
Epik şiirlerin tercih edilmesinde birkaç önemli faktör rol oynuyor olabilir. Epik şiirler genellikle büyük kahramanlık hikayelerini, olağandışı maceraları ve tarihi olayları coşkulu bir dille anlatır. Bu tür anlatımlar, okuyucunun hayal gücünü harekete geçirip, onları farklı dünyalara ve zamanlara götürebilir. Ayrıca, kahramanlık ve mücadele temaları, insanların içindeki cesaret ve azim duygularını tetikleyebilir. Bu tür şiirlerin coşkulu ve destansı yapısı, okuyucular üzerinde derin bir etki bırakabilir. Ancak, lirik şiirlerin de duygusal derinliği ve kişisel ifade gücü ile birçok kişi tarafından çok sevildiğini unutmamak lazım. Her iki şiir türünün de kendine özgü çekicilikleri var ve bu tamamen kişisel tercih meselesi.