Hastalık Çeşitleri Hastalıklar, bir veya birden fazla sistemin çalışmasındaki bozukluklar sonucu ortaya çıkan, vücudun belirli bir yerinde veya birden fazla yerde kendisini gösteren düzensizliklerdir. Herhangi bir hastalık konusunda kesin bilgi edinmek için bu hastalığa neden olan etkenlerin belirlenmesi, hastalığın yapma biçimi ve süreci incelenmesi gerekir. Hastalık Çeşitleri ve Nedenleri Tek Gen Hastalıkları Tek gen hastalıkları, insanın genetik materyali olan DNA üzerinde bulunan genlerden sadece tek bir genin bozukluğu sonucu ortaya çıkan, tedavisi olmayan ve kalıtsal olan hastalık çeşitleridir. Ülkemizde yaygın olarak görülen örnekler arasında Akdeniz anemisi, hemofili, fenilketonüri, kistik fibrozis ve doğumsal işitme kaybı bulunmaktadır. Kromozomal Hastalıklar Kromozomal hastalıklar, canlılarda bulunan kromozomların sayısındaki veya yapısındaki yapısal değişiklikler sonucu ortaya çıkan kalıtsal hastalıklardır. Bu hastalıklar, bazen sadece kişiye bağlı olarak ortaya çıkarken, bazen de genetik olarak aktarılan kalıtsal hastalıklar olarak bilinir. Kromozomal sorunları olan bir kişinin çocuklarında da kromozom düzensizliğine bağlı olarak ciddi anormallikler görülebilir. Down sendromu bu hastalık tipine örnektir. Multifaktöryel Hastalıklar Multifaktöryel hastalıklar, birçok genin çevresel etkenlerle etkileşimi sonucu yaşam sürecinin herhangi bir döneminde ortaya çıkan hastalıklardır. Bu grupta yer alan hastalıklar toplumda daha yaygın olarak görülür. Bu tip hastalıklara örnek olarak yarık damak veya dudak, doğuştan diyabet ve sonradan gelişen şizofreni verilebilir. Edinsel Somatik Genetik Hastalıklar Edinsel somatik genetik hastalıklar, vücut hücrelerinde görülen ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde mutasyonlar sonucu ortaya çıkan, vücut hücrelerinde gerçekleştiği için kalıtsal olmayan hastalıklar arasında yer alır. Bu hastalık tipine en iyi örnek olarak yaygın şekilde görülen kanser hastalığı verilebilir. Eşeye Bağlı Kromozomal (Gonozomal) Hastalıklar Eşeye bağlı kromozomal hastalıklar, insanlarda hücre bölünmesi sırasında ayrılmama sonucu ortaya çıkan hastalıklardır. Erkeklerde hücre bölünmesi herhangi bir problem olmadan gerçekleşirken, kadınlarda görülen ayrılmama durumuna bağlı olarak hastalıklar ortaya çıkar. Bu hastalıklara örnek olarak Turner sendromu, Klinefelter sendromu, süper dişi ve süper erkek sendromları verilebilir. Bu hastalıklar, eşey hücrelerinde meydana geldiği için kalıtsal özellik taşır. |
